2011-04-05,15:13
Сурах арга барил - Presentation Transcript
- СУРАХ АРГА БАРИЛАА ЯАЖ САЙЖРУУЛАХ ВЭ ? Доктор Б.Эрдэнэболор ОНЦ
- Сурах эрмэлзэл Ч Хувийн зохион байгуулалт Ч Сурах арга барил = Сурлагын амжилт
- Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох
- Мэргэжлийн ном хэвлэл унших ТА УНШ - арга
- Мартахын эсрэг стратегиуд
- Ээдрээтэй даалгаврын шийд олох аргууд
- Шалгалтын амжилтыг ахиулах зөвлөгөөнүүд
ГАРЧИГ- Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох Заримдаа ядаргаатай санагддаг энэ 90 минут надад дахиж хэзээ ч олдохгүй, миний амьдралын нэг хэсэг !
- Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох
- Урьдчилан бэлтгэх ( түрүүчийн хичээлээ давтах, шинэ сэдвийнхээ талаар ерөнхий ойлголт авах, ургуулан бодох )
- Хичээлийг үр дүнтэй өнгөрүүлэх
- Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох Лекц явагдах үе шатууд
- Дүгнэлт, тайлбар, давтлага
- Лекц үр бүтээлтэй сонсох Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох
- Сэдвийн танилцуулгыг анхааралтай сонсох
- Аль үе шатанд яваагаа анхаарч байх
- Шинэ нэр томъёонуудыг сайтар анхаарч сонсох
- Боломж л гарвал ичиж зоволгүй асуулт тавьж байх
- Анхаар: Лекцийн аль нэг үе шат дутуу байвал хичээлийн дараа ганцаараа буюу нөхөдтэйгээ хамтран заавал гүйцээж судал !
- Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох Хичээлийн тэмдэглэл бичих
- Бичгийн цаас хамгийн тохиромжтой
- Хуудасны зөвхөн нэг талд нь л бич, нөгөө талд нь сүүлд нь нэмэлт бичих боломжтой
- Хуудсаа битгий дүүртэл нь бич
- Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох Хичээлийн тэмдэглэл бичих Маркетинг, лекц, 2005.05.01, 1 . . нэмэлт мэдээлэл: тайлбар, өөрчлөлт, санаанд орсон асуулт, бусдын асуусан зүйлс, жишээ гэх мэт. Анхааруулга: сайн ойлгоогүй зүйлс, унших номын нэр г.м.
- Багшийн яриаг бүгдийг бичих албагүй
- Хичээлтэй холбогдолтойгоор санаандаа орж ирсэн зүйлсийг тэр дор нь бичиж үлдээ
- Чухал буюу ойлгоход хэцүү зүйлсээ тодотго ( доогуур нь зурах , тодруулагчаар зурах гэх мэт )
- Товчлол хий, гэхдээ нэр томъёонуудыг бүтнээр нь бич
- Дэлгэрүүлж унших номны нэрсийг сайн тэмдэглэж ав
- Асуулт хариултуудыг анхааралтай сонсож, хэрэгцээтэйг нь тэмдэглэ
Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох Хичээлийн тэмдэглэл бичих- Хичээлийн тэмдэглэл боловсруулах Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох
- Бичсэн өдөртөө багтааж боловсруулахыг хичээ
- Номноос нэмэлт мэдээлэл уншиж, тэмдэглэлдээ нэм
- Тэмдэглэгээ хийх тодруулагч буюу улаан харандаагаа бүү март !
- Багаараа ажиллах нь үр дүнтэй
- Бичсэн тэмдэглэлээ бусдынхтай харьцуулж, шалга
- Өөртөө байхгүй тэмдэглэлийг бусдаас шууд канондсоноос уншаад, өөрийнхөө үгээр бичиж авсан нь дээр
- Хичээлд үр бүтээлтэй оролцох Тэмдэглэгээ хийх жишээ Хичээлийн тэмдэглэл боловсруулах Хуудасны захад: / чухал // маш чухал ! гайхмаар ? эргэлзээтэй + сайн - муу Бичвэрт: чухал маш чухал гайхмаар эргэлзээтэй сайн Товчилсон тэмдэглэгээ: Тод. Тодорхойлолт Том. Томъёо Бар. Баримт Тмг. Таамаглал Ж. Жишээ муу
- Бие дааж суралцах Бусдын хоёр өдөр сурдаг зүйлийг би нэг өдөрт сурч чадах уу ? ЧАДНА ! Тэгвэл хожсон нэг өдрөө өөртөө зарцуулах эрх надад бий .
- Бие дааж суралцах
- Биологийн онцлогтоо тохируулан ажлаа төлөвлөх
- Анхаарлаа яаж төвлөрүүлэх вэ ?
- Нойрмоглохын эсрэг аргууд
- Бүтээмж нэмэгдүүлэх зөвлөгөөнүүд
- Бие дааж суралцах 1. Биологийн онцлогтоо зохиц
- Өөрийгөө долоо хоногийн турш ажиглаж, оюуны бүтээмжийнхээ бүдүүвчийг гарга
- Оюуны бүтээмжийн графиктаа зохицуулж ажлаа төлөвлө
Оюуны бүтээмжийн бүдүүвчийн жишээ - Бие дааж суралцах 2. Ажиллах орчноо бүрдүүлэх
- Ширээн дээр зөвхөн шаардлагатай зүйлсийг ( ном дэвтэр, үзэг харандаа гэх мэт ) үлдээж, бусдыг нь нүдэнд харагдахааргүй газарт хураа
- Хийх ажлынхаа “алхамчилсан” төлөвлөгөөг заавал хажуудаа байрлуул
- Анхаар: Хүн өлсгөлөн үедээ уншсанаа тогтоох, эргэн санах чадвар муутай байдаг !
- Бие дааж суралцах 3. Анхаарал төвлөрүүлэх дасгалууд
- Нүдээ аниад толгой дээр чинь жүрж тавьсан гэж төсөөл. Энэ жүржийг 1 минутын турш унагахгүйг хичээ.
- Бие дааж суралцах 3. Анхаарал төвлөрүүлэх дасгалууд
- Хоосон цаасан дээр 1 минутын турш 8-ын тоонууд томоор зур
8 8 8 8 - Бие дааж суралцах 3. Анхаарал төвлөрүүлэх дасгалууд
- Хоосон цаасан дээр нэрээ бичээд доор нь нөгөө гараараа бас бич !
Эрдэнэболор - Бие дааж суралцах 3. Анхаарал төвлөрүүлэх дасгалууд
- Цагийн секундын зүүг 2 минутын турш анхааралтай ажигла
- Бие дааж суралцах 3. Анхаарал төвлөрүүлэх дасгалууд
- 2 минутын турш анхаарлаа секундын зүү ба нэг гар дээрээ зэрэг төвлөрүүл
- Бие дааж суралцах 4. Нойрмоглохын эсрэг аргууд
- Үдийн цайны дараа бага зэрэг ( 30 минут хүртэл ) унтах нь ашигтай
- Ширээнд цэх суух нь зүйтэй
- Өрөөндөө агаар сайн оруул
- Салхинд гар ( хичээлээ аваад гарсан ч болно )
- Бие дааж суралцах 5 . Бүтээмж нэмэгдүүлэх зөвлөгөөнүүд
- Нэг даалгаврыг гүйцэд дуусгаж байж дараагийн даалгаврыг барьж ав
- Ажлаа , төлөвлөхөд хялбар алхмуудад хуваа
- Тодорхой цагт, тодорхой байранд, тодорхой ширээнд сууж хэвш
- Даалгавраа гүйцэтгэсний дараа сэтгэл тэнүүн амар, өөрийгөө урамшуул
- Биелэх боломжтой зорилт тавь
- Алдаж болно, харин алдаагаа давтаж болохгүй
- Мэргэжлийн ном хэвлэл унших ТА УНШ - арга (PQRST - method)
- Асуултууд тавих (Question)
- Нэгтгэн дүгнэх (Self Recitation)
- Мэргэжлийн ном хэвлэл унших 1. Танилцах
- Нэр, гарчиг, өмнөх үг, оршлыг унших
- дүгнэлтийг анхааралтай унших
- Бүлгүүд, дэд бүлгүүдийн нэрс, тодоор бичигдсэн зүйлсийг гүйлгэж харах
- ашигласан хэвлэлийн жагсаалт болон нэр томъёоны тайлбарыг гүйлгэж харах
- тухайн номыг ямар зорилгоор унших, юу олж мэдэх боломжтойг тодруулах.
- 2. Асуултууд тавих Мэргэжлийн ном хэвлэл унших
- Зохиогч энэ номыг ямар учраас, ямар зорилготой бичсэн бэ ?
- Зохиогчийн гол зорилго нь уншигчдыг мэдээлэх, ухуулах, эсвэл шинэ санаа, сэдэл өдөөхөд юм болов уу ?
- Номын хамгийн гол утга санаа нь юу вэ ?
- Зохиогч гаргасан дүгнэлтээ хэрхэн нотолж байна вэ ?
- Зохиогчийн дүгнэлт, хэвшил болсон онолууд, үзэл баримтлалуудтай зөрчилдөж байна уу ?
- Энэ номон дахь мэдээлэл миний одоогийн мэддэг ямар зүйлстэй хэрхэн холбогдох боломжтой вэ ? Юугаараа зөрж байна ?
- Мэргэжлийн ном хэвлэл унших 3. Унших
- Нэр томъёоны тайлбар толь хажуудаа тавь
- Анхаарлаа сайн төвлөрүүлж байгаад уншиж эхэл
- Асуултуудынхаа хариуг зохистой хэмжээнд олж чадаж буйгаа үе үе өөрөөсөө асууж шалга
- Зохиогчийн хэрэглэсэн тэмдэглэгээнүүд, хүснэгт, зураглал, бүдүүвчүүдийг сайтар судал
- Зохиогчийн хамгийн гол санаа, дүгнэлтийг олж, ойлго, бичиж ав
- Өөртөө хэрэгцээтэй зүйлүүдийг олж, бичиж тэмдэглэ
- Надад юу чухал хэрэгтэй вэ ?
- Миний ажлын хувьд юу чухал хэрэгтэй вэ ?
- Тавьсан асуултуудаа өөрчлөх буюу шинээр асуултууд нэмж болно
- Мэргэжлийн ном хэвлэл унших 4. Нэгтгэн дүгнэх
- Номын гол санаа, дүгнэлтүүдийг эргэн сана
- Тавьсан асуултуудаа өөрийнхөө үгээр хариулахыг оролд
- Асуулт, хариултуудаа тэмдэглэлдээ нэм
- Асуултууддаа хариулж чадахгүй бол номоо дахин унш !
- Мэргэжлийн ном хэвлэл унших 5. Шалгах
- Бүлэг болгоны гарчгийг харж байгаад тус бүлгийн агуулгыг өөрийнхөө үгээр ярьж ойлгоцоо шалга
- Бичсэн тэмдэглэлээ номтойгоо харьцуулан дахин нэг хяна
- Уншсанаа дүгнэн ярь ( өөртөө буюу бусдад )
- Мэдэхгүй , санахгүй зүйл гарвал номоо дахин унш !
- Мэргэжлийн ном хэвлэл унших Хурдан унших зөвлөгөөнүүд
- Харцаа үг бүрээр гүйлгэхийн оронд 2-3 үг тутмаар үсэргэж унш
- Уншсан мөрөө эргэж бүү унш ( цаасаар таглаж болно )
- Нүдэнд тээр болохоор зүйлсийг холдуулж, зөвхөн номоо л хар
- Мэргэжлийн ном хэвлэл унших Товчлол хийх
- Зөвхөн богино өгүүлбэрүүд буюу түлхүүр үгнүүд ашигла
- Хөндлөн бичгийн цаас хамгийн тохиромжтой
- Тухайн мэдээлэл аль хуудсанд байгааг тэмдэглэвэл шаардлагатай үед дэлгэрүүлж унших боломжтой
- Өнгөөр ялгах буюу бусад тэмдэглэгээний аргуудыг хэрэглэ
- Хэт нуршуу болбол үүнээсээ дахиад товчлол хий
- Мартахын эсрэг стратегиуд
- Судалж буй сэдвээ өөртөө ойлгомжтой хэлбэрээр цэгцэл
- Сэдвийнхээ хаана явааг байнга шалгаж байх хэрэгтэй
- Олон мэдрэхүйгээ зэрэг ажиллуул
- Сурах эрмэлзлээ нэмэгдүүл
- Олон зүйлсийг тогтоохдоо ижил төстэй агуулга буюу шинж тэмдгээр нь 7 хүртэл бүлэгт ангил
- Нэг сэдэв уншсаны дараа ( тархиа ачаалахгүйгээр ) завсарлаад дараагийн сэдвээ унш
- Унтахынхаа өмнө өдөр уншсан зүйлээ гүйлгээд харчихад гэмгүй
- Явуут дундаа цээжил ( жүжигчид шиг )
- Сайн мэддэг зүйлс, үйл явдлуудтайгаа холбож тогтоо.
Мартахын эсрэг стратегиуд- Сайн мэддэг зүйлс, үйл явдлуудтайгаа холбож тогтоо. Жишээ нь: Буудайн өсөлт хөгжилтийн үе шатууд Мартахын эсрэг стратегиуд
- Төвөгтэй нэр томъёо, тоо тогтоох
- Нэр томъёо, тодорхойлолтуудыг хөгжилтэй үйл явдлаар буюу зураглалаар дүрслэн ( холбон ) төсөөлж, тогтоох
- Тоо ( коэффицент гэх мэт ) цээжлэхдээ мартагдахааргүй өгүүлбэр бодож олох
- жишээ нь: 0,034832 – өө энэ ямар яршигтай тоо вэ
Мартахын эсрэг стратегиуд - Тогтоох чадвараа сайжруулах
- Өөртөө тохирсон сурах хэлбэрийг түлхүү ашиглах
- Янз бүрийн хэлбэрүүдийг хослуулах
Мартахын эсрэг стратегиуд 30% харах тогтоох хувь сурах хэлбэр 90 % сонсох + харах + ярих + үйлдэх 7 0% сонсох + харах + ярих 5 0% сонсох + харах 20% сонсох - Тогтмол давтахын ач тус тогтмол давтаад байвал давтахгүй бол Марталтын бүдүүвч: Анхаар: Сурсан зүйлээ давтах тусам цаг улам л бага зарцуулагдана ! Мартахын эсрэг стратегиуд
- Мартахын эсрэг стратегиуд Давт давт бас дахин давт !
- Картын арга – цээжлэн тогтоох шилдэг арга Мартахын эсрэг стратегиуд 1 см 8 см 16 см 4 см 2 см
- Картын арга – цээжлэн тогтоох шилдэг арга
- Хайрцаг, картуудаа бэлтгэ
- Картнуудад асуулт, хариултууд бичээд 1-р хэсэгт хий
- Одоо ажиллаж эхлэхэд боллоо
- 1-р хэсгийн картуудыг өдөр бүр шалга
- Зөв хариулсан картуудыг 2-р хэсэгт шилжинэ
- Буруу хариулсан картууд 1-р хэсэгтээ үлдэнэ
- 2-р хэсэг дүүрмэгц картуудыг нь шалга
- Зөв хариулсан картууд 3-р хэсэгт, буруу хариулсан картууд 1-р хэсэгт шилжинэ
- 3-р хэсгийг мөн дүүрмэгц нь шалга ........
Мартахын эсрэг стратегиуд - Картын арга – цээжлэн тогтоох шилдэг арга
- Бэлэн хайрцаг, карт худалдаж авснаас өөрөө хийсэн нь илүү үр дүнтэй
- Картуудаа гадуур зугаалах, автобусанд явах үедээ авч явж болно
- Хоёулаа бол ганцаараа сурснаас илүү хурдан сурна
- Хичээл тус бүрд хайрцаг, картууд гаргаж болно. Эсвэл нэг хайрцган дахь картуудаа өнгөөр буюу үсгэн тэмдэглэгээгээр ялгаж болно.
- Шинэ картуудыг 1-р хэсэгт, хуучин байгаа картуудын ард хийнэ
Мартахын эсрэг стратегиуд - Картын арга – цээжлэн тогтоох шилдэг арга Анхаар: Картын асуултууд ойлгомжтой, хариулахад хялбар байх ёстой ! Мартахын эсрэг стратегиуд
- Ээдрээтэй даалгаврын шийд олох ( буюу ургуулан бодох чадвараа хөгжүүлэх )
- Тухайн даалгавартай холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээлэл уншиж, шаардагдах онол, аргачлалыг өөриймшүүлсэн байх хэрэгтэй
- Заавал өрөөндөө суугаад байх хэрэггүй, хөдөл, зугаал
- Ургуулан бодох өөрийн чадвараа болон түгээмэл хэрэглэгддэг аргуудыг ашиглаж чөлөөтэй бодож сэтгэ, төсөөл
- Ургуулан бодох түгээмэл аргууд
- Таамаглал дэвшүүлэх: хэрэв ийм байвал яах бол
- Урвуулан бодох: тухайн даалгаврын шийдийг гарахгүй байх талаас нь бодож үзэх. ( энэ яавал бүтэхгүй байх бол … , ямар ч байсан ингэж шийдэхгүй нь лавтай... )
- Хувилбарууд эрж олох: Миний санаанд одоог хүртэл орж ирээгүй ямар хувилбар байж болох вэ ?
- Өнгөрсөнтэйгээ харьцуулах: урьд нь би ийм даалгаврыг яаж шийдэж байлаа ? Тухайн үед ямар бэрхшээл тулгарч байлаа ?
- Ирээдүйтэй харьцуулах: Энэ даалгаврыг ирээдүйд яаж шийдэх бол ?
- Шүүх: Даалгаврын хамгийн гол утга санааг шүүж тодруулах
Ээдрээтэй даалгаврын шийд олох - Ургуулан бодох түгээмэл аргууд
- Холих: Янз бүрийн санаа, сэдлүүдээ хооронд нь холбож, хольж үзэх
- Шинээр эхлэх: Одоог хүртэл бодож олсон бүхнээ орхиод, даалгаврын шийдийг шинээр хайж эхэлнэ
- Зураглах: Даалгаврын гол асуудал ба шийдийн хувилбаруудыг нэг зурагт багтаан эмх цэгцтэй зураглан дүрсэлж, шинжлэх
- Санаа авах ( будаа идэх биш шүү !) : Бусад хүмүүсийн тухайн даалгаврыг буюу үүнтэй төстэй даалгавруудыг шийдсэн хувилбаруудаас санаа авах
- Асуудал тодорхойлох: Тухайн даалгаварт яг ямар асуудлыг шийдэх гээд байгаа, яг юу нь тодорхойгүй байгааг нарийвчлан тодруулж, шийдэх асуудлаа маш тодорхой байдлаар томъёолох
Ээдрээтэй даалгаврын шийд олох - Ургуулан бодох түгээмэл аргууд
- Задлах: Даалгавраа нарийвчлан, дэд даалгавруудад задлаад, эдгээр дэд даалгавруудаа тодорхой дэс дарааллаар шийдэх.
- Хялбарчлах: Даалгаврыг нарийвчлал багатай төвшинд энгийн аргаар хэрхэн шийдэж болохыг эргэцүүлэх
- Баримжаалах: Энэ даалгаврыг ерөнхий баримжаагаар яаж шийдэж болохыг эргэцүүлэх
- Өөрчлөх: Даалгаврыг арай өөр, шийдэхэд амар хэлбэрээр томъёолж болох уу ?
- Өргөн хүрээтэй сэтгэх: ертөнцийн зүй тогтлын ба байгалийн ерөнхий хуулиудын дагуу энэ даалгавар яаж шийдэгдэх ёстой вэ ?
- Ярилцах: бусад хүмүүстэй ярилцаж, санал солилцох
Ээдрээтэй даалгаврын шийд олох - Ургуулан бодох түгээмэл аргууд
- Brainstorming ( брэйнсторминг ) : тухайн даалгаврыг шийдэж болох ( ба болохгүй ) бүх хувилбаруудыг эхлээд цуглуулаад, дараа нь эдгээрийгээ цэгцэлж, хамгийн сайн хувилбаруудыг тогтоох. Брэйнстормингийг олуулаа хийх нь үр дүнтэй.
- Далд ухамсраа дайчлах: Далд ухамсартаа даалгавраа даатгаад, нэг хэсэгтээ даалгавраа мартах, орчноо өөрчлөх
- Анхаар: аливаа даалгаврыг шийдэхдээ дээрхи аргуудыг, дээр нь өөрийнхөө байнга ашигладаг аргуудыг бас хослуулан, системтэйгээр ургуулан бодох нь зүйтэй !
Ээдрээтэй даалгаврын шийд олох - Оновчтой санаа хамгийн их олддог үеүд
- спортоор хичээллэж байхад
- хурал, цуглаанд сууж байхад
- өглөө дөнгөж босоод буюу орой орондоо орж байхад
Ээдрээтэй даалгаврын шийд олох - Оновчтой санаа хамгийн их олддог үеүд
- машин, галт тэрэг буюу автобусанд явж байхад
- Анхаар: Оновчтой санаа олдсон үед тэр дор нь бичээд авахгүй бол сүүлд нь мартчихаж мэднэ шүү !
Ээдрээтэй даалгаврын шийд олох - Хичээлийн явцад багш нарынхаа асуулт тавих зарчмуудыг нь судалж илрүүл
- зарим багш нар нэр томъёо, тоо баримт асуух дуртай
- зарим нь яг өөрийнхөө хэлснийг хэлүүлэх дуртай
- зарим нь оюутны өөрийнх нь үгийг сонсох дуртай
- зарим нь “ЯАГААД”-тай асуулт их тавьдаг
- зарим нь оюутны санал бодлыг сонсох дуртай
Шалгалтын амжилтаа ахиулах- Шалгалтын амжилтаа ахиулах
- Шалгалтанд авч орох зүйлсээ өмнөө тавьж байгаад давт ( хувцас, үзэг харандаа, азын зоос гэх мэт )
- Багшийн өмнө зогсоод ярьж байгаагаар төсөөлөх
- Шалгалт явагдах өрөөнд давтах
- Тодорхой эд юмс, үйл явдалтай холбож цээжлэх !
- Байнга давтагддаг алдаагаа өөртөө сайтар тайлбарлаж томоор бичиж, зураад нүдэнд байнга харагдах газраа өлгөчих
Шалгалтын амжилтаа ахиулах- Шалгалтын өмнө тархиныхаа “боловсруулалт”-ын хэсгийг амрааж, тайван бай
Шалгалтын амжилтаа ахиулах- Төгсгөлд хэлэх үг ( захиас )
- Англи ( болон бусад гадаад ) хэл сураарай
- Интернэтийг сайн ашиглаарай
- Харилцааны соёлоо дээшлүүлээрэй
- Өөртөө итгэлтэй, өөдрөг яваарай !
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА !
Бичлэг
